تواناتک– کارن اسپارک جونز (Karen Spärck Jones) در ۲۶ آگوست ۱۹۳۵ در هادرزفیلد انگلستان به دنیا آمد. پدرش آلفرد، استاد شیمی بود و مادرش آدا، برای دولت نروژ کار میکرد و در جنگ جهانی دوم به لندن تبعید شد.
کارن ابتدا در دانشگاه کمبریج، تاریخ و فلسفه خواند ولی ملاقاتهایش با مارگارت مسترمن، رئیس واحد تحقیقات زبان دانشگاه کمبریج، موجب شد نظرش عوض شود و رشته زبان را انتخاب کند. اسپارک جونز بعدها او را زن بسیار عجیب و غریب و جالبی توصیف کرد.
کارن در سال ۱۹۵۸ با راجر نیدهم ازدواج کرد؛ از اساتید کامپیوتر دانشگاه کمبریج و از پیشگامان امنیت نرمافزار. او بعد از ازدواج نام خانوادگی خود را عوض نکرد و اعلام کرد که این نام به عنوان وجود همیشگی من باقی خواهد ماند.
کارن در زمینه آموزش زبان انسانی به کامپیوتر، با مارگارت مسترمن شروع به همکاری کرد. او قصد داشت پی ببرد که چگونه میتوان یک کامپیوتر را برنامهریزی کرد تا کلماتی را که معانی مختلف دارند درک کند و از این طریق بتواند نوعی دایرهالمعارف از کلمات هممعنا برای کامپیوترها تهیه کند. تلاشهای اسپارک جونز برای آموزش زبان انسانی به کامپیوترها، پایههای اولیه موتورهای جستوجویی نظیر گوگل را بنا نهاد.
در سال ۱۹۶۴ کارن کتابی با نام «طبقهبندی معنایی و کلمات متعارف» را به چاپ رساند. این کتاب هماکنون به عنوان مبانی در رشته پردازش زبان طبیعی به کار برده میشود. او در سال ۱۹۷۲ در مقالهای مفهوم «فرکانس سند معکوس» یا IDF را معرفی کرد که طبق آن، تعداد دفعات تکرار یک عبارت در یک سند شمرده میشود تا اهمیت آن عبارت روشن شود. این مقاله یکی از کلیدیترین پایههای موتورهای جستوجوی مدرن محسوب میشود.
در سال ۱۹۷۲ نیز مقالهای را در نشریه Documentation به چاپ رساند که زمینه را برای ساخت موتور جستوجوی مدرن فراهم کرد. تلفیق آمار با علم زبانشناسی برای ساخت فرمولهایی حاوی اصول تفسیر ارتباط کلمات با هدف استفاده در کامپیوترها، برای نخستین بار در این مقاله مطرح شد.
کارن که برنامهنویسی را به صورت خودآموز فرا گرفته بود، از پیشگامان بازیابی اطلاعات (IR) و پردازش زبان طبیعی (NLP) است. او در سال ۱۹۸۰ میلادی با همکاری راجر نیدهم، کار روی سیستمهای تشخیص کلام را شروع کرد. آنها در سال ۱۹۸۲ به سفارش دولت بریتانیا روی برنامه Alvey کار کردند؛ طرحی برای تشویق مردم به انجام تحقیقات علمی در زمینه کامپیوتر بود. در سال ۱۹۹۳ کارن به همراه جولیا آر گالیرس کتاب درسی «ارزیابی سیستم پردازش زبان طبیعی» را نگاشت. در سال ۱۹۹۴ نیز به ریاست انجمن زبانشناسان کامپیوتری، که نوعی گروه بینالمللی در این رشته بود، انتخاب شد و در سال ۱۹۹۹ استاد تماموقت دانشگاه کمبریج شد.
کارن و راجر تصمیم گرفته بودند هیچ گاه صاحب فرزندی نشوند. اندرو هربرت، از دوستان اسپارک و از دانشمندان حوزه کامپیوتر، میگوید: «آنها عمیقا در تمام زندگی عاشق یکدیگر بودند.»
سرانجام کارن اسپارک جونز در چهارم آوریل سال ۲۰۰۷ و در ۷۱ سالگی بر اثر سرطان درگذشت.
شوخطبعی و سادهپوشی از جمله خصوصیات بارز این نخبه دنیای تکنولوژی بود. فرمولها و ایدههای کارن هماکنون نیز مورد استفاده قرار میگیرند. از جمله با شکلگیری هوش مصنوعی ایدههای او که تا یک دهه قبل غیرممکن و بیمعنا به نظر میرسید، به واقعیت تبدیل شد.
مارتا پالمر، استاد زبانشناسی و علوم رایانه دانشگاه کلورادو، در این باره میگوید: «این ایدهها نشاندهنده جلوتربودن کارن اسپارک جونز از زمان خودش بود.»
او از چندین دهه قبل، شکلگیری سیلیکون ولی را پیشبینی کرده بود و نسبت به پیامدهای اجتماعی قدرتگیری دانشمندان علوم کامپیوتر، که به نتایج اجتماعی تکنولوژی و تاثیر کار خود بر جامعه فکر نمیکنند، هشدار داده بود.